کوره آجرپزی گرگر، روستای قره یسر، شهرستان کلاله

برای تهیه مصالح مقاوم در برابر نفوذ مهاجمین و باران های موسمی نواحی شمال شرقی ایران در دشت وسیع گرگان بهترین مصالح سنگ و آجر است. مهندسان ساسانی با شناخت از محیط طبیعی منطقه و کمبود مصالح ساختمانی مقاوم برای ساخت دیوار بزرگ گرگان با طراحی و ساخت صدها کوره آجرپزی ساده با فاصله نزدیک نسبت به دیوار بزرگ گرگان، قلعه های نظامی و قلعه شهرها، اقدام به پخت خشت های تولید شده حاصل از خاک خندق در کوره های آجرپزی نمودند که یکی دیگر از ابتکارات خاص ساسانیان در دشت گرگان است. بیشتر کوره ها به صورت مستطیلی به ابعاد 10×6 متر به عمق 1 متر در مجاورت ضلع جنوبی دیوار بزرگ گرگان ایجاد شده اند. آتشخور کوره ها با طاق قوسی شکل با فواصل منظم جهت جریان هوا و حرارت در دل زمین حفر شده و سکوهای نگه دارنده خشت خام با فواصل منظم در 8 تا 10 ردیف در بالای آتشخور تعبیه شده اند. بعد از چیدن خشت های خام بر روی سکوهای نگه دارنده تا ارتفاع تقریبی 2 متر(؟) و مسدود کردن راه خروجی حرارت کوره از میان خشت های روی هم چیده شده و گل مالی اطراف کوره مشابه کوره های آجرپزی سنتی امروزی که استمرار کوره های آجرپزی گذشته است، نسبت به تولید آجر جهت ساخت دیوار بزرگ گرگان اقدام شده است. بر اساس نتایج باستان شناسی، سوخت اصلی کوره های آجرپزی چوب درختان، درختچه و بوته های روئیده شده در منطقه بوده و همچنین از یک کوره در چندین نوبت برای تولید آجر استفاده شده است. کیفیت آجرهای تولید شده بعد از گذشت سالیان طولانی بسیار خوب و همچنان قابل استفاده است.